ردیاب(tracker) یک دستگاه الکترونیکی است كه با اتصال به وسایل متحرک، می تواند با انتقال سیگنال های الکترونیکی، مکان یا حرکت آنها را آشکار کند.

انواع ردیاب

در اینجا به معرفی انواع ردیاب با توجه به دستگاه می پردازیم.

دستگاههای ردیابی رادیویی و ماهواره ای

دستگاه های ردیابی رادیویی با شناسایی فرکانس رادیویی یا RFID هستند که حاوی میکروچیپ یا ترانزیستور با اطلاعات رمزگذاری شده، آنتن برای دریافت و ارسال سیگنال هستند.
وقتی دستگاه سیگنالی را در فرکانس مناسب تشخیص می دهد، انرژی را جذب می کند و از آن برای پاسخ با اطلاعات رمزگذاری شده استفاده می کند.
ازاين ردیاب های RFID در فروشگاه ها و خرده فروشی ها در صورت نزدیک شدن به میله های اسکن در ورودی و خروجی استفاده می شود.
با افزودن منبع تغذیه به ردیاب RFID ، می توان دامنه سیگنال مورد نظر به شدت افزایش داد.
این ردیاب های “فعال” می توانند به یک سیگنال اسکن پهن باند پاسخ دهند یا می توان برای اهداف ردیابی طولانی مدت، آنها را به صورت دوره ای خاموش كرد.
استفاده رایج از این نوع ردیاب در زمینه زیست شناسی و زمین شناسی می باشد، دانشمندان به منظور ردیابی رفتارهای حيوانات و یا نظارت بر سلامتی از آنها استفاده مي كنند.
استفاده از این نوع دستگاهها، آسان است اما فقط یک سیگنال جهت دار را فراهم می کند و برای تهیه مکان دستگاه ، نیاز تخمین قدرت سیگنال است.

فرکانس رادیویی یا RFID کاربرد های زیادی دارند

GPS یا ردیابی ماهواره ای

ظهور سیستم موقعیت یابی جهانی منجر به توسعه دستگاه های ردیابی فوق‌العاده دقیق شده است.
یک گیرنده GPS سیگنال های شبکه ای از ماهواره ها را که در بالای آن قرار دارد، جمع آوری می کند تا مکان آن را در چند متر مشخص کند و داده های موقعیتی را در زمان واقعی ارائه می دهد.
با استفاده از نوع دستگاههای ردیابی می توان مکان خود را در هر نقطه از جهان تقریباً فوراً گزارش داد و آن را به ابزاری با ارزش در عملیات نجات تبدیل کرد.

ردياب GPS

سیستم موقعیت یابی و ردیابی جهانی (GPS) یک سیستم هدایت رادیویی در سراسر جهان است که از صورت فلکی، 24 ماهواره و ایستگاه های زمینی تشکیل داده شده است.
سیستم موقعیت یابی جهانی عمدتا توسط وزارت دفاع ایالات متحده (DOD) تأمین، پشتيباني وکنترل می شود.
این سیستم در ابتدا برای عملیات ارتش U. S. طراحی شده بود اما امروزه، تعداد زیادی کاربر مدنی از GPS در سراسر جهان استفاده می کنند.
کاربران مجاز به استفاده از سرویس موقعیت یابی استاندارد بدون هیچ گونه هزینه و محدودیتی هستند.
یک سیستم ردیابی GPS ممکن است در یک وسیله نقلیه، یک تلفن همراه یا دستگاه های ویژه GPS قرار گیرد که می تواند یک دستگاه ثابت یا قابل حمل باشد.
GPS با ارائه اطلاعات در مورد مکان، دقیق کار می کند و همچنین می تواند حرکت وسیله نقلیه یا شخص را ردیابی کند.

انواع ردياب GPS

سه نوع ردیاب GPS وجود دارد، اگرچه بیشتر تلفن های مجهز به GPS بسته، در برنامه های تلفن همراه نصب شده هستند و می توانند در هر یک از این حالت ها کار کنند.

GPS logger معمولی

GPS logger موقعیت دستگاه را در فواصل منظم در حافظه داخلی خود ثبت می کنند.
گزارشگرهای GPS ممکن است دارای یک کارت حافظه یا کارت حافظه داخلی فلش و یک درگاه USB باشند.
برخی به عنوان فلش درایو USB عمل می کنند که امکان بارگیری داده های ورود به سیستم برای تجزیه و تحلیل بیشتر رایانه را دارا هستند.
بیشتر دوربین های دیجیتال در زمان گرفتن یک عکس، به شرط اینکه ساعت دوربین از نظر منطقی دقیق باشد یا از GPS به عنوان منبع زمانی استفاده كند، مكان را ذخيره مي كنند اما با استفاده داده های ورود به سیستم GPS مي توان مکان دقیق ارائه نمود.
اين دستگاهها،در برخی از موارد در تحقیقات خصوصی، نقشه بردارهای داده برای ردیابی وسیله نقلیه هدف استفاده می شوند.

Pusher data

Pusher data متداولترین نوع واحد ردیابی GPS است که برای ردیابی دارایی، ردیابی شخصی و سیستم های ردیابی خودرو استفاده می شوند.همچنین به عنوان “چراغ GPS” شناخته می شود.
این نوع دستگاه در فواصل منظم، موقعیت دستگاه و همچنین سایر اطلاعات مانند سرعت یا ارتفاع را به سرور مشخصی می فرستدکه می توان اين اطلاعات را ذخیره، تجزیه و تحلیل كرد.

دستگاه GPS و یک تلفن همراه

یک دستگاه GPS و یک تلفن همراه در کنار هم در همان جعبه قرار مي گيرد كه با يك باتری تغذیه می شوند.
در فواصل منظم، تلفن پیام متنی را از طریق پیام کوتاه یا GPRS ارسال می کند که حاوی داده های گیرنده GPS است.
تلفن های هوشمند جدید GPS که دارای نرم افزار ردیابی GPS هستند، می توانند تلفن را به دستگاه واسط داده تبدیل کنند.
از سال 2009 ، با برنامه های اختصاصی برای تلفن های متداول Java ME ، iPhone ، Android ، Windows Mobile و Symbian در دسترس هستند.

این نوع دستگاه ها در تحقیقات زیست شناسی کاربرد دارد

بیشتر ردیاب های GPS قرن بیست و یکم فناوری “فشار” داده ها را فراهم می کنند، این امکان را برای ردیابی پیشرفته GPS در محیط های تجاری فراهم می کنند، به ویژه سازمان هایی که نیروی کار تلفن همراه را به کار می گیرند.
سیستم های ردیابی GPS معمولی که در مدیریت ناوگان تجاری مورد استفاده قرار می گیرد،دارای دو بخش اصلی دارند: سخت افزار مکان (یا دستگاه ردیابی) و نرم افزار ردیابی. این ترکیب اغلب به عنوان یک سیستم مکان یابی اتومبیل نامگذاری می شود.
دستگاه ردیابی اغلب در وسیله نقلیه نصب شده، به CAN-bus ، سوئیچ سیستم احتراق ، باتری متصل است. این امکان را برای جمع آوری داده های اضافی فراهم می کند، که بعداً به سرور ردیابی GPS منتقل می شود. در آنجا در اکثر موارد از طریق وب سایت قابل دسترسی از طریق اینترنت، جایی که فعالیت ناوگان با استفاده از نقشه ها و گزارش های دیجیتالی به صورت زنده یا تاریخی قابل مشاهده است.
سیستم های ردیابی GPS استفاده شده در ناوگان های تجاری اغلب پیکربندی شده اند تا داده های ورودی و تله متری را با سرعت به روزرسانی شده منتقل کنند یا وقتی یک رویداد (باز کردن، بسته شدن درب، تجهیزات کمکی روشن / خاموش) باعث می شود که واحد داده ها را منتقل کند.
ردیابی GPS زنده که در ناوگان های تجاری، به طور مرتب در فواصل یک دقیقه، دو دقیقه یا پنج دقیقه ای به روز می شوند.

کاربرد ردیاب

انواع ردیاب با توجه به تکنولوژی استفاده شده در آن کاربردهای فراوانی برای انسان ها دارند که در این بخش به معرفی انواع ردیاب با توجه به کاربرد آن ها میپردازیم.

ردياب انسان (بيماران،‌كودكان و سالمندان)

مراقبت از یک بیمار آلزایمر می تواند کار سختی باشد. بیمار وقتي بیرون از خانه مي رود، دچار سردرگمی می شود و راه بازگشت به خانه را به خاطر نیاورد.
برای آسانتر کردن مراقبت از اين افراد، ردیاب های GPS به بيماران آلزایمر و سالمندان مي تواند كمك شاياني نمايد. به این ترتیب همیشه می توان دانست بیمار آلزایمر کجاست و از راه دور آنها را پیگیری کرد.

اين دستگاه ها را مي توان طوری تنظيم كرد كه فرد بيمار، هر زمان که از محدود مكاني مورد نظر دور شد، فورا به شخص مورد نظر هشدار دهد.
بیشتر این دستگاه ها ویژگی SOS يعني تماس دو طرفه و نظارت بر صدا و تصوير دارند و همچنین این دستگاه ها عملکردهای ایمنی را افزایش میدهند، از جمله دکمه های اضطراری و اندازه گیری های پزشكي طراحي شده اند.
برخی از دستگاه ها همچنین به کاربر اجازه می دهند با استفاده از دکمه های شماره گیری از پیش برنامه ریزی شده، با چندین شماره تماس برقرار کند.
ردياب سالمندان به صورت گردنبند، ساعت یا دستبند با ويژگي فولاد ضد زنگ و ضد آب طراحي شده اند.
برخي از اين دستگاه ها به صورت كفپوش براي كفش طراحي شده اند كه به راحتي در کفش مخفی می شوند.
تعداد زیادی از اين دستگاهها GPS هزینه ماهانه دارند. این امر به این دلیل است که آنها برای مشخص کردن محل و تحویل آن به افراد از فناوری سلولی استفاده می کنند.
همچنين دستگاه های بدون هزینه نيز وجود دارند كه اکثر آنها در توانایی ردیابی محدودتر عمل مي كنند.
معمولاً ردیابی برد کوتاهتر، به دستگاه دقیق تر كمتر نیاز دارد و نسبت به دستگاه هاي ديگر ارزان تر است.

ردیاب مخصوص داروی بيماران

اين نوع ردياب ها ساعت هوشمند پزشکی هستند و به طور خاص برای سالمندان طراحی شده اند.
این نوع ردياب ها کمک می کنند داروها، قرارهای پزشک تعیین شده را با ارسال پیامک به فرد اعلام نمايند. در واقع بر اساس، يك دستگاه GPS داخلی ساخته شده است که می تواند فرد بيمار را در محدوده مخاطبین اضطراری شما قرار دهد و در صورت تماس با دکمه SOS به شما آگاهي و اطلاعات مي دهد.

ردیاب کودکان

ردیاب مخصوص GPS برای کودکان می تواند در پارک ها ، سواحل یا هر مکان عمومی مورد استفاده قرار گیرد. بیشتر این دستگاه ها به صورت ساعت مچی طراحی شده اند. این دستگاه ها یک هشدار SOS دارا هستند که می تواند به والدین و سایر اعضای خانواده، در هنگام بروز مشکل یا تماس دو طرفه هشدار بدهد.این دستگاه ها،مشابه ردیاب های سالمندان هستند.

ردياب كنترل مسابقات

در برخی از ورزش ها مانند شنا کردن، دوچرخه سوار و رالي، شرکت کنندگان باید ردیاب را با خودشان حمل کنند.
این كنترل به مسئولان مسابقه این اجازه را می دهد تا بدانند که آیا شرکت کنندگان در حال تقلب هستند يا میانبرهای غیر منتظره را انتخاب مي كنند و يا تا چه حد از هم فاصله دارند.
داده هايي مانند سرعت آنی، متوسط و مسافت طی شده را ثبت می کنند.

ردياب اجرای قانون

دستگاه های اجرای قانون

یک مظنون به قید وثیقه ممکن است با ردیاب GPS ، معمولاً مانیتور مچ پا آزاد شود. ردیابی GPS همچنین ممکن است برای افرادی که تحت دستور محدودیت قرار دارند، نيز استفاده شود.

ردیاب جاسوسی / نظارت

ردیاب در شخص یا وسیله نقلیه اجازه می دهد تا حرکات قابل ردیابی باشد. این برنامه توسط محققان خصوصی استفاده می شود.

ردیابی خودرو و وسایل نقلیه

برخی از افراد از برای نظارت بر فعالیت وسیله نقلیه شان، از اين نوع ردیاب ها استفاده می کنند، به خصوص در صورت استفاده وسیله نقلیه توسط یک دوست یا عضو خانواده شان و يا در صنعت گردشگری و هتل، برای بهبود خدمات به مشتریان این فناوری مورد استفاده قرار مي گیرد.
به عنوان مثال در هتل هاي لوکس، سیستم ردیابی خودرو را در لیموزین نصب مي كنند تا اطمینان حاصل کنند که به هنگام رسیدن مهمانان VIP به هتل از آنها به موقع استقبال کنند و هم چنین در سرویس و اتوبوس مدارس از نوع دستگاه ها، برای شناسایی مسیر و مدت زمان حرکت سرویس ها استفاده می شود.

ردياب وسایل نقلیه GPS OBD

GPS OBD

ردیاب های GPS OBD به درگاه تشخیصی (OBD) یک وسیله نقلیه سبک یا متوسط متصل می شوند. معمولاً یک ردیاب GPS OBD نیرو را از درگاه OBD به خود اختصاص می دهد و حاوی یک آنتن داخلی به همراه ماژول GPS برای دریافت سیگنال GPS است.
علاوه بر این، ردیاب OBD برای دریافت داده های تشخیصی وسیله نقلیه و مصرف سوخت ، با زیر سیستم های مختلف وسیله نقلیه ارتباط برقرار می کند.
یک ردیاب GPS OBD تلفن همراه به طور مستقیم با برج سلولی ارتباط برقرار می کند تا مکان و سایر داده های عملکرد وسیله نقلیه را از طریق شبکه بی سیم سلولی به سرور ارسال کند.
کاربران می توانند اطلاعات را با استفاده از نرم افزار مستقل یا مرورگر وب از رایانه رومیزی / لپ تاپ یا استفاده از برنامه های تلفن هوشمند یا از طریق دستورات پیامکی مشاهده کنند.
اين دستگاهها در ناوگان حمل و نقل عمومي نظير اتوبوس ها و شركتهاي حمل ونقل خصوصي بار در كاميونداران استفاده مي شود.
در سیستم های ردیابی وسایل نقلیه مورد استفاده در کامیون های تحویل مواد غذایی و دارو هشدار دمای خارج از محدوده تعیین شده نگهداری مواد غذایی در محفظه یخچال و فریزر را نيز ارسال مي كند.

ردياب امداد و نجات

دستگاه های ردیابی GPS مانند مسنجر ماهواره ای SPOT در دسترس هستند تا امکان ردیابی موقعیت شخص فراهم كنند. به ویژه، این امر به پرسنل امداد و نجات اجازه می دهد تا حامل را پیدا کنند. این دستگاه ها همچنین به شرکت مخابراتی اجازه می دهند تا حتی در خارج از محدوده تلفن همراه ، پیام و هشدار اضطراری ارسال کند.

ردياب نظارت بر کارمندان

دستگاه های ردیابی GPS با تلفن همراه برای نظارت بر کارمندان توسط شرکت های مختلف بخصوص کارگران مشغول کار میدانی از جمله در دستگاه های ثبت کارکرد گاز و برق ، مورد استفاده قرار می گیرند.

ردياب حيوانات

شناسایی سریع مکان حیوانات با این فناوری

اين دستگاه ها در هنگام وصل به حیوانات وحشی، به دانشمندان این امکان را می دهد تا فعالیت های حیوانات و الگوهای مهاجرت را مطالعه کنند.
فرستنده های مکانی،‌ جايي كه حيوانات باردار توليد مثل مي كنند را علامت گذاری می کنند.
قلاده های ردیابی حیوانات ممکن است روی حیوانات اهلی نیز قرار داده شود تا در صورت گم شدن این حیوانات، شناسایی و پیدا کردن آنها سریع باشد.

ردیاب های هواپیما

هواپیماها را می توان با ADS-B (در درجه اول هواپیماهای مسافربری و هواپیماهای جنرال هوایی با فرستنده فعال ADS-B-out) ردیابی کرد یا بسته های داده FLARM که توسط شبکه ای از ایستگاه های زمینی جمع آوری شده اند (که در درجه اول توسط هواپیماهای هواپیمایی Aviation ، هواپیمای گلایدر و پهپادها استفاده می شوند). در هر دو ارسال دهنده اطلاعات هستند.

ردياب هاي مخفي

ردیاب های مخفی GPS حاوی همان الکترونیکی هستند که ردیاب های GPS معمولی دارند اما به گونه ای ساخته شده اند که به نظر می رسد یک شیء روزمره است.
یک مورد استفاده از ردیاب های مخفی GPS برای محافظت از دارايي است، این دستگاه ها را می توان در جعبه دارايی ها پنهان کرد و در صورت وقوع سرقت آنها را ردیابی کرد.

ردياب پهپاد

ردیاب پهپاد شبيه ردیاب پرنده ها مي باشند که با کمک یک موتور الکتریکی و هم چنين دارای یک دوربین با کیفیت بالا، آنتن GPS، سیستم کنترل پرواز و ارتباط اطلاعات با قابلیت ارتباط ماهواره ای هستند و با استفاده از فناوری تصویربرداری حرارتی Spynel ،هر شیء ، گرما یا سرما توسط حسگر حرارتی 360 درجه ، شب و روز شناسایی مي شود.
Spynel با هماهنگی با نرم افزار تشخیص نفوذ Cyclope ، تعداد نامحدودی از اهداف (اعم از هوایی ، زمینی یا تهدیدهای دریایی) را ردیابی می کند.

ردياب اشیاء

ردياب اشيا کاملا مانند رادار كار می کنند یعنی امواج رادیویی با سرعت ۱۰ تا ۱۰۰۰ مگاهرتز ارسال مي كنند و امواج سپس با برخورد با اشياي فلزي در اعماق منعكس مي شوند و در نرم افزار، تشابه سازی می شود.
بيشتر این نوع دستگاه ها به صورت تصویری هستند و عمق فلز را نشان می دهند و بیشتر در زمینه هاي مطالعات زمین شناسی و معدن یابی استفاده می شوند.
هم چنين در برخي از اين نوع دستگاه ها سنسورهاي اسكن اعماق زمين را دارا هستند كه به کاوشگران اجازه مي دهد از نقاط مختلف زمین و حفره های زیر زمینی به صورت دقیق در عمق های مختلف اسکن بگیرد و به تحلیل و آنالیز اسکن های ذخیره شده، بپردازند و از اين طريق مي تواند اشیای مشکوک را در اعماق زمین و يا فلزهای با ارزش و گران بها نظير طلا، نقره، فلزهای آهنی را شناسایی کند.
این نوع دستگاه ها در زمین های سنگی و صخره ای میزان شناسایی عمق آنها به دلیل عدم نفوذ امواج کاهش می یابد و فقط توانایی یافتن فلزات با حجم بسیار بزرگ را دارند.